Deth mèn pas peth Conselh Generau
d’Aran en sauvi fòrça boni rebrembes. Siguec ua experiéncia vitau fòrça interessant
e tanben profitosa dera que n’aprení un pilèr de causes. Aprení eth valor der
esfòrç e deth trabalh, e de coma un corròp de persones, damb era motivacion de
besonh, pòden esdevier un equip coesionat e ilusionat capable de dar çò de
melhor de cadun. Sauvi tanben un bon recòrd des projèctes e iniciatives
qu’amièrem entà dauant e qu’eth temps, quan l’an deishat, s’a encuedat de
jutjar.
Un d’aguesti projèctes sigueren,
sense dubte, es talhèrs de teatre en aranés. Era sua acuelhuda superèc totes es
expectatives e se n’amièren a tèrme diuèrses edicions.
Eth teatre ei un plan bon
esturment de dinamizacion e normalizacion dera lengua, ath delà de, coma
demostrèren aguesti talhèrs, resultar un potent element de coesion sociau.
Malurosament, es actuaus responsables des airaus lingüistics deth Conselh
Generau non an volut contunhar damb aguesta iniciativa, tot e era demana
existenta, sense mès motiu aparent qu’eth d’èster quauquarren qu’encetèc un
aute govèrn de diferent color politic. Ua mòstra mès dera vocacion de servici e
dera preocupacion pera lengua des nòsti actuaus governants e des sòns comisaris
politics.
Sigue coma sigue, es talents
d’auançar dera societat civila son tostemp mès fòrti qu’es premises
partidistes, e d’aqueri prumèrs talhèrs de teatre en neishec ua petita
companhia, “Persones d’Aran entà toti”, que deman estree era sua dusau òbra
“Qui mane ací?” en Barcelona. Tota ua hita, en prumèr lòc entà toti eri, que
damb eth sòn esfòrç ac an artenhut, e entara sua directora qu’ac a hèt possible,
e en dusau lòc entara nòsta lengua.
E ac an hèt soleti. Sense lèu
implicacion dera maxima institucion aranesa, qu’en cap moment a creigut en
aguest projècte. Ben, ne en aguest ne en cap, aumens per çò que hè a lengua e
cultura. Pròva ne son era encara manca totau e absoluta de cap projècte visible
mès d’un an dempús des eleccions, ne ua soleta publicacion en aranés ne cap
senhau que mèrque un minim interés en desvolopar era lengua e cultura pròpries
d’Aran, mès enlà dera anecdòta.
“Persones d’Aran entà toti”, coma
an hèt abantes era gent de “Era cabana” en Les, an encetat un camin que place
en mapa eth teatre en aranés, cadun damb eth sòn estil e perspectiva, mès en
tot cas damb ua qualitat artistica que melhore damb eth temps.
Des d’aciu donc, felicitats as
“Persones d’Aran entà toti” pera perseverància e peth talent. Qu’aqueres
emocions que vòlen transméter damb es sòn teatre de conciéncia arriben a tocar
era anma d’aqueri que l’an grisa e gelada e que non son capables de veir mès
enlà des sòns interèssi, mès pròpris d’un maquiavelisme feudau que deth sègle
21.